Project 470: E. G. Ekdale, A. Berta, T. A. Deméré. 2011. The Comparative Osteology of the Petrotympanic Complex (Ear Region) of Extant Baleen Whales (Cetacea: Mysticeti). PLOS ONE. 6 (6):e21311.
Specimen: Balaenoptera acutorostrata Lacépède, 1804 (SDNHM/23642)

Abstract

Anatomical comparisons of the ear region of baleen whales (Mysticeti) are provided through detailed osteological descriptions and high-resolution photographs of the petrotympanic complex (tympanic bulla and petrosal bone) of all extant species of mysticete cetaceans. Salient morphological features are illustrated and identified, including overall shape of the bulla, size of the conical process of the bulla, morphology of the promontorium, and the size and shape of the anterior process of the petrosal. We place our comparative osteological observations into a phylogenetic context in order to initiate an exploration into petrotympanic evolution within Mysticeti.

Principal Findings

The morphology of the petrotympanic complex is diagnostic for individual species of baleen whale (e.g., sigmoid and conical processes positioned at midline of bulla in Balaenoptera musculus ; confluence of fenestra cochleae and perilymphatic foramen in Eschrichtius robustus ), and several mysticete clades are united by derived characteristics. Balaenids and neobalaenids share derived features of the bulla, such as a rhomboid shape and a reduced anterior lobe (swelling) in ventral aspect, and eschrichtiids share derived morphologies of the petrosal with balaenopterids, including loss of a medial promontory groove and dorsomedial elongation of the promontorium. Monophyly of Balaenoidea (Balaenidae and Neobalaenidae) and Balaenopteroidea (Balaenopteridae and Eschrichtiidae) was recovered in phylogenetic analyses utilizing data exclusively from the petrotympanic complex.

Significance

This study fills a major gap in our knowledge of the complex structures of the mysticete petrotympanic complex, which is an important anatomical region for the interpretation of the evolutionary history of mammals. In addition, we introduce a novel body of phylogenetically informative characters from the ear region of mysticetes. Our detailed anatomical descriptions, illustrations, and comparisons provide valuable data for current and future studies on the phylogenetic relationships, evolution, and auditory physiology of mysticetes and other cetaceans throughout Earth's history.



Read the article »

Project DOI: 10.7934/P470, http://dx.doi.org/10.7934/P470
This project containsMatrices
  • 599 Media
  • 1 Matrix
  • 7 Documents
  • 15 Taxa
  • 171 Specimens
  • 48 Characters
Total size of project's media files: 364.23M

Download Project SDD File
Total scored cells: 642
Total media associated with cells: 794
Total labels associated with cell media: 843
Characters
Total characters: 48
Total characters with associated media: 1
Total characters with media with labels: 1
Total character states: 114
Total character states with associated media: 101
Total character states with media with labels:97
Total unordered/ordered characters:48/0
Currently Viewing:
MorphoBank Project 470

    This research
    supported by

    Authors' Institutions

    • San Diego State University

    • San Diego Natural History Museum



    Members

    member name taxa specimens media chars character
    media
    labels
    cell scorings
    (scored, NPA, "-")
    cell
    notes  medialabels
    rules
    Tom Demere
    Project Administrator
    00102112
    (12, 0, 0)
    124240
    Annalisa Berta
    Full membership
    0000000
    (0, 0, 0)
    0000
    MorphoBank Curator
    Full membership
    0000000
    (0, 0, 0)
    0000
    Eric Ekdale
    Full membership
    1145539084554
    (554, 0, 0)
    12726650


    Taxonomic Overview for Matrix 'M1060' (14 Taxa)

    taxon unscored
    cells
    scored
    cells
    no cell
    support
    NPA
    cells
    "-" cellscell images labels on
    cell images
    member
    access
    [1] † Mammalodon colliveri
    Last Modified in 12/05/13
    1533000004
    [2] † Eomysticetus whitmorei
    Last Modified in 12/05/13
    133500052564
    [3] Balaenoptera acutorostrata
    Last Modified in 12/05/13
    04800058614
    [4] Balaenoptera bonaerensis
    Last Modified in 12/05/13
    04800057614
    [5] Balaenoptera borealis
    Last Modified in 12/05/13
    05000065674
    [6] Balaenoptera edeni
    Last Modified in 12/05/13
    04800055574
    [7] Balaenoptera musculus
    Last Modified in 12/05/13
    04900067734
    [8] Balaenoptera omurai
    Last Modified in 12/05/13
    64200055594
    [9] Balaenoptera physalus
    Last Modified in 12/05/13
    24900064684
    [10] Megaptera novaeangliae
    Last Modified in 12/05/13
    14900069754
    [11] Eschrichtius robustus
    Last Modified in 12/05/13
    04900068704
    [12] Caperea marginata
    Last Modified in 12/05/13
    44400059594
    [13] Balaena mysticetus
    Last Modified in 12/05/13
    04900066744
    [14] Eubalaena sp.
    Last Modified in 12/05/13
    04900059634


    Project views

    type number of views Individual items viewed (where applicable)
    Total project views282931
    Media views134380Media search (7321 views); M62634 (889 views); M62580 (853 views); M62596 (863 views); M62663 (837 views); M63827 (9 views); M63828 (6 views); M63829 (6 views); M63830 (8 views); M62597 (848 views); M62602 (990 views); M62631 (828 views); M62654 (991 views); M62636 (833 views); M65344 (9 views); M62598 (1100 views); M62681 (776 views); M63393 (15 views); M66841 (23 views); M66845 (15 views); M63470 (10 views); M65280 (9 views); M65352 (12 views); M63541 (14 views); M64264 (7 views); M62996 (338 views); M62661 (802 views); M62635 (913 views); M62711 (668 views); M62679 (841 views); M67361 (23 views); M67374 (25 views); M62665 (799 views); M62693 (721 views); M65686 (17 views); M67371 (17 views); M65762 (20 views); M66796 (15 views); M66284 (20 views); M66044 (18 views); M62701 (743 views); M62724 (733 views); M62673 (804 views); M62637 (1017 views); M62737 (700 views); M62723 (700 views); M62685 (709 views); M62828 (337 views); M62775 (353 views); M62769 (338 views); M62718 (707 views); M62687 (770 views); M62730 (706 views); M62722 (735 views); M62706 (689 views); M62677 (826 views); M62708 (708 views); M62686 (771 views); M62727 (745 views); M62695 (767 views); M62678 (832 views); M62599 (827 views); M62803 (336 views); M62768 (353 views); M62773 (388 views); M62774 (325 views); M62776 (365 views); M62777 (355 views); M62778 (337 views); M62779 (355 views); M62780 (368 views); M62781 (362 views); M62782 (316 views); M62783 (390 views); M62784 (358 views); M62785 (365 views); M62786 (366 views); M62787 (350 views); M62788 (365 views); M62789 (352 views); M62790 (356 views); M62791 (369 views); M62792 (317 views); M62793 (315 views); M62794 (334 views); M62795 (359 views); M62796 (355 views); M62797 (328 views); M62798 (414 views); M62799 (352 views); M62800 (352 views); M62801 (376 views); M62802 (352 views); M62804 (326 views); M62805 (328 views); M62806 (393 views); M62807 (308 views); M62808 (359 views); M62809 (330 views); M62810 (344 views); M62811 (378 views); M62812 (347 views); M62813 (341 views); M62814 (322 views); M62815 (381 views); M62816 (341 views); M62817 (341 views); M62818 (392 views); M62819 (360 views); M62820 (354 views); M62821 (393 views); M62822 (355 views); M62823 (311 views); M62824 (348 views); M62825 (347 views); M62826 (317 views); M62827 (325 views); M62829 (361 views); M62830 (323 views); M62831 (321 views); M62832 (324 views); M62833 (364 views); M62834 (385 views); M62835 (453 views); M62836 (353 views); M62734 (749 views); M62652 (828 views); M62736 (748 views); M62700 (737 views); M62704 (771 views); M62739 (748 views); M62670 (824 views); M62671 (847 views); M62688 (774 views); M62600 (845 views); M62733 (747 views); M62715 (719 views); M62638 (945 views); M62747 (365 views); M62847 (342 views); M62848 (367 views); M62849 (359 views); M62850 (335 views); M62851 (341 views); M62852 (354 views); M62853 (374 views); M62854 (360 views); M62855 (359 views); M62680 (863 views); M62674 (813 views); M62707 (740 views); M62837 (355 views); M62838 (367 views); M62839 (349 views); M62840 (373 views); M62841 (356 views); M62842 (359 views); M62843 (354 views); M62844 (342 views); M62845 (378 views); M62846 (350 views); M62738 (732 views); M62731 (703 views); M62676 (812 views); M62689 (732 views); M62713 (709 views); M62684 (709 views); M62771 (363 views); M62772 (353 views); M62752 (337 views); M62709 (754 views); M62749 (356 views); M62926 (362 views); M62717 (716 views); M62748 (341 views); M62682 (729 views); M62760 (368 views); M62745 (367 views); M62712 (742 views); M62714 (705 views); M62698 (734 views); M62668 (801 views); M62735 (687 views); M62675 (859 views); M62694 (739 views); M62702 (764 views); M62729 (743 views); M62725 (794 views); M62728 (715 views); M62710 (695 views); M62763 (350 views); M62653 (972 views); M65283 (12 views); M62703 (708 views); M62726 (671 views); M62721 (696 views); M62633 (821 views); M62664 (910 views); M62696 (772 views); M62666 (810 views); M62705 (754 views); M62630 (1003 views); M62699 (774 views); M62690 (712 views); M62691 (778 views); M62692 (698 views); M62697 (754 views); M62716 (739 views); M62719 (728 views); M62720 (767 views); M62732 (702 views); M62601 (1014 views); M62632 (818 views); M62660 (816 views); M62662 (828 views); M62667 (840 views); M62669 (799 views); M62672 (851 views); M62683 (719 views); M62741 (341 views); M63725 (12 views); M62861 (377 views); M63596 (11 views); M62860 (332 views); M63704 (29 views); M63201 (8 views); M62754 (363 views); M62950 (344 views); M66293 (23 views); M63755 (6 views); M63787 (5 views); M65251 (7 views); M65232 (5 views); M65249 (6 views); M63074 (22 views); M66838 (17 views); M63863 (18 views); M62740 (358 views); M63182 (23 views); M65327 (13 views); M62743 (397 views); M62755 (324 views); M62757 (359 views); M62758 (336 views); M62765 (358 views); M62744 (368 views); M62759 (347 views); M62751 (326 views); M62859 (345 views); M62857 (317 views); M62858 (339 views); M62856 (332 views); M65292 (8 views); M62742 (365 views); M62746 (357 views); M62750 (351 views); M62753 (347 views); M62756 (338 views); M62761 (412 views); M62762 (400 views); M62764 (358 views); M62766 (365 views); M62767 (358 views); M62770 (327 views); M67981 (16 views); M65312 (7 views); M67368 (19 views); M65304 (10 views); M65230 (4 views); M63858 (6 views); M63777 (6 views); M63860 (11 views); M65277 (8 views); M65760 (19 views); M65306 (10 views); M63849 (5 views); M65315 (7 views); M63821 (9 views); M66046 (22 views); M63751 (7 views); M65346 (10 views); M65324 (6 views); M63601 (6 views); M68020 (16 views); M63857 (5 views); M63868 (4 views); M66048 (19 views); M66795 (20 views); M65239 (6 views); M67369 (28 views); M63710 (6 views); M65257 (4 views); M65233 (5 views); M65360 (9 views); M63584 (9 views); M66847 (32 views); M65333 (8 views); M65241 (5 views); M65351 (8 views); M63833 (8 views); M65353 (7 views); M63600 (8 views); M63758 (5 views); M65238 (5 views); M63659 (10 views); M63581 (5 views); M65339 (6 views); M65313 (6 views); M63867 (5 views); M65345 (7 views); M65331 (14 views); M65286 (14 views); M63414 (12 views); M66295 (17 views); M65302 (7 views); M63846 (8 views); M65341 (8 views); M68018 (20 views); M65314 (9 views); M65278 (7 views); M66843 (15 views); M65228 (5 views); M65264 (8 views); M63293 (15 views); M65311 (8 views); M66041 (24 views); M65708 (16 views); M66901 (14 views); M66290 (15 views); M65343 (9 views); M65757 (17 views); M65236 (5 views); M65247 (6 views); M63237 (7 views); M66888 (19 views); M66855 (19 views); M65710 (17 views); M67380 (17 views); M63788 (5 views); M63213 (8 views); M63741 (12 views); M67364 (34 views); M65297 (7 views); M63845 (13 views); M65290 (8 views); M63712 (11 views); M63217 (10 views); M65309 (12 views); M65688 (11 views); M65759 (20 views); M63209 (9 views); M65294 (11 views); M63856 (5 views); M65682 (18 views); M68019 (14 views); M63214 (14 views); M66829 (16 views); M65234 (7 views); M63692 (12 views); M65270 (7 views); M67366 (19 views); M65276 (8 views); M63590 (9 views); M63850 (5 views); M63246 (12 views); M63865 (8 views); M63702 (14 views); M66842 (17 views); M63768 (5 views); M65266 (10 views); M65359 (8 views); M63748 (11 views); M66291 (15 views); M63687 (27 views); M65267 (8 views); M63848 (5 views); M65329 (9 views); M66821 (23 views); M65347 (6 views); M65307 (8 views); M65298 (7 views); M63774 (8 views); M63729 (6 views); M67349 (32 views); M65293 (13 views); M63655 (8 views); M63855 (10 views); M65268 (7 views); M63843 (4 views); M65229 (5 views); M63732 (8 views); M65328 (9 views); M66047 (14 views); M66296 (22 views); M63737 (8 views); M65261 (9 views); M65356 (6 views); M65338 (10 views); M63765 (6 views); M63207 (4 views); M67375 (17 views); M65301 (8 views); M63598 (15 views); M65690 (19 views); M67377 (33 views); M65689 (26 views); M63836 (6 views); M89216 (19 views); M65322 (10 views); M65685 (13 views); M65284 (11 views); M65310 (7 views); M63716 (8 views); M65285 (12 views); M63752 (5 views); M66827 (10 views); M63754 (7 views); M65335 (6 views); M64057 (8 views); M63869 (7 views); M65273 (11 views); M63749 (6 views); M66899 (20 views); M63431 (12 views); M65243 (6 views); M67367 (24 views); M65252 (5 views); M65325 (10 views); M63718 (9 views); M63240 (13 views); M66846 (12 views); M66848 (17 views); M68011 (15 views); M66043 (20 views); M67381 (19 views); M63713 (11 views); M63772 (10 views); M63834 (5 views); M63433 (13 views); M65235 (5 views); M63840 (6 views); M65342 (8 views); M65349 (21 views); M65258 (11 views); M65253 (5 views); M65289 (8 views); M68017 (16 views); M65320 (7 views); M66822 (15 views); M63786 (4 views); M63241 (9 views); M63842 (4 views); M66854 (16 views); M63421 (8 views); M63853 (4 views); M63730 (8 views); M63723 (7 views); M63844 (4 views); M65334 (10 views); M67370 (15 views); M65681 (29 views); M65326 (6 views); M63362 (10 views); M67382 (16 views); M63733 (11 views); M63672 (8 views); M65362 (11 views); M63870 (6 views); M65246 (4 views); M65259 (10 views); M63841 (6 views); M63871 (7 views); M65250 (4 views); M65355 (9 views); M63759 (5 views); M63605 (11 views); M65245 (6 views); M63200 (12 views); M65321 (8 views); M64003 (6 views); M65262 (9 views); M63838 (4 views); M65265 (8 views); M65256 (3 views); M66283 (16 views); M65287 (13 views); M65354 (9 views); M66844 (19 views); M63839 (4 views); M65263 (19 views); M65237 (8 views); M65684 (17 views); M67360 (21 views); M63263 (3 views); M63803 (6 views); M63859 (5 views); M65242 (6 views); M65683 (18 views); M65300 (7 views); M63825 (5 views); M68010 (46 views); M65761 (17 views); M65336 (15 views); M68016 (20 views); M65244 (4 views); M65255 (4 views); M65337 (5 views); M65231 (4 views); M65271 (8 views); M66285 (15 views); M67342 (17 views); M65323 (7 views); M66287 (22 views); M65240 (3 views); M65350 (9 views); M65254 (4 views); M63674 (15 views); M65281 (8 views); M65319 (6 views); M67378 (18 views); M63703 (9 views); M63835 (4 views); M65303 (4 views); M66288 (16 views); M63587 (6 views); M66042 (22 views); M63959 (4 views); M63603 (9 views); M67986 (15 views); M67379 (16 views); M63194 (14 views); M65295 (9 views); M63823 (4 views); M65687 (12 views); M67352 (37 views); M66292 (14 views); M65291 (6 views); M63854 (12 views); M63215 (7 views); M65330 (7 views); M65299 (13 views); M67354 (29 views); M65318 (4 views); M63202 (8 views); M65272 (7 views); M63862 (4 views); M65348 (5 views); M65709 (32 views); M65296 (7 views); M66045 (14 views); M65269 (6 views); M66289 (12 views); M65711 (21 views); M63282 (17 views); M63773 (5 views); M65275 (8 views); M65274 (7 views); M66794 (18 views); M63822 (3 views); M65248 (4 views); M63861 (6 views); M65340 (7 views); M63832 (4 views); M63851 (5 views); M66898 (13 views); M65357 (5 views); M65316 (6 views); M63708 (7 views); M65305 (4 views); M65332 (9 views); M63831 (2 views); M65308 (7 views); M65288 (16 views); M63866 (5 views); M65260 (7 views); M66834 (19 views); M63747 (9 views); M63852 (3 views); M63406 (14 views); M63826 (4 views); M63864 (5 views); M63824 (3 views); M65317 (10 views); M66294 (22 views); M67376 (24 views); M63837 (4 views); M66286 (14 views); M66889 (16 views); M65361 (13 views); M63176 (11 views); M63147 (29 views); M63604 (10 views); M63739 (10 views); M63744 (11 views); M63273 (7 views); M63694 (9 views); M63283 (7 views); M63199 (5 views); M63727 (5 views); M63847 (7 views);
    Project overview6236
    Matrix views3022Matrix landing page (2565 views); supermatrix (457 views);
    Specimen list115143
    Taxon list7564
    Bibliography14543
    Documents list2043




    Project downloads

    type number of downloads Individual items downloaded (where applicable)
    Total downloads from project494
    Matrix downloads39supermatrix (39 downloads);
    Document downloads13Table S1 (1 download); Table S2 (2 downloads); Table S3 (4 downloads); Table S4 (2 downloads); Table S5 (1 download); Table S6 (1 download); Copyright information for exemplar media (2 downloads);
    Media downloads8M63827 (1 download); M63828 (1 download); M63829 (1 download); M63830 (1 download); M62597 (1 download); M62602 (1 download); M63200 (1 download); M63182 (1 download);
    Project downloads434