Project 470: E. G. Ekdale, A. Berta, T. A. Deméré. 2011. The Comparative Osteology of the Petrotympanic Complex (Ear Region) of Extant Baleen Whales (Cetacea: Mysticeti). PLOS ONE. 6 (6):e21311.
Specimen: Balaenoptera acutorostrata Lacépède, 1804 (SDNHM/23642)

Abstract

Anatomical comparisons of the ear region of baleen whales (Mysticeti) are provided through detailed osteological descriptions and high-resolution photographs of the petrotympanic complex (tympanic bulla and petrosal bone) of all extant species of mysticete cetaceans. Salient morphological features are illustrated and identified, including overall shape of the bulla, size of the conical process of the bulla, morphology of the promontorium, and the size and shape of the anterior process of the petrosal. We place our comparative osteological observations into a phylogenetic context in order to initiate an exploration into petrotympanic evolution within Mysticeti.

Principal Findings

The morphology of the petrotympanic complex is diagnostic for individual species of baleen whale (e.g., sigmoid and conical processes positioned at midline of bulla in Balaenoptera musculus ; confluence of fenestra cochleae and perilymphatic foramen in Eschrichtius robustus ), and several mysticete clades are united by derived characteristics. Balaenids and neobalaenids share derived features of the bulla, such as a rhomboid shape and a reduced anterior lobe (swelling) in ventral aspect, and eschrichtiids share derived morphologies of the petrosal with balaenopterids, including loss of a medial promontory groove and dorsomedial elongation of the promontorium. Monophyly of Balaenoidea (Balaenidae and Neobalaenidae) and Balaenopteroidea (Balaenopteridae and Eschrichtiidae) was recovered in phylogenetic analyses utilizing data exclusively from the petrotympanic complex.

Significance

This study fills a major gap in our knowledge of the complex structures of the mysticete petrotympanic complex, which is an important anatomical region for the interpretation of the evolutionary history of mammals. In addition, we introduce a novel body of phylogenetically informative characters from the ear region of mysticetes. Our detailed anatomical descriptions, illustrations, and comparisons provide valuable data for current and future studies on the phylogenetic relationships, evolution, and auditory physiology of mysticetes and other cetaceans throughout Earth's history.



Read the article »

Project DOI: 10.7934/P470, http://dx.doi.org/10.7934/P470
This project containsMatrices
  • 599 Media
  • 1 Matrix
  • 7 Documents
  • 15 Taxa
  • 171 Specimens
  • 48 Characters
Total size of project's media files: 364.23M

Download Project SDD File
Total scored cells: 642
Total media associated with cells: 794
Total labels associated with cell media: 843
Characters
Total characters: 48
Total characters with associated media: 1
Total characters with media with labels: 1
Total character states: 114
Total character states with associated media: 101
Total character states with media with labels:97
Total unordered/ordered characters:48/0
Currently Viewing:
MorphoBank Project 470

    This research
    supported by

    Authors' Institutions

    • San Diego State University

    • San Diego Natural History Museum



    Members

    member name taxa specimens media chars character
    media
    labels
    cell scorings
    (scored, NPA, "-")
    cell
    notes  medialabels
    rules
    Tom Demere
    Project Administrator
    00102112
    (12, 0, 0)
    124240
    Annalisa Berta
    Full membership
    0000000
    (0, 0, 0)
    0000
    MorphoBank Curator
    Full membership
    0000000
    (0, 0, 0)
    0000
    Eric Ekdale
    Full membership
    1145539084554
    (554, 0, 0)
    12726650


    Taxonomic Overview for Matrix 'M1060' (14 Taxa)

    taxon unscored
    cells
    scored
    cells
    no cell
    support
    NPA
    cells
    "-" cellscell images labels on
    cell images
    member
    access
    [1] † Mammalodon colliveri
    Last Modified in 12/05/13
    1533000004
    [2] † Eomysticetus whitmorei
    Last Modified in 12/05/13
    133500052564
    [3] Balaenoptera acutorostrata
    Last Modified in 12/05/13
    04800058614
    [4] Balaenoptera bonaerensis
    Last Modified in 12/05/13
    04800057614
    [5] Balaenoptera borealis
    Last Modified in 12/05/13
    05000065674
    [6] Balaenoptera edeni
    Last Modified in 12/05/13
    04800055574
    [7] Balaenoptera musculus
    Last Modified in 12/05/13
    04900067734
    [8] Balaenoptera omurai
    Last Modified in 12/05/13
    64200055594
    [9] Balaenoptera physalus
    Last Modified in 12/05/13
    24900064684
    [10] Megaptera novaeangliae
    Last Modified in 12/05/13
    14900069754
    [11] Eschrichtius robustus
    Last Modified in 12/05/13
    04900068704
    [12] Caperea marginata
    Last Modified in 12/05/13
    44400059594
    [13] Balaena mysticetus
    Last Modified in 12/05/13
    04900066744
    [14] Eubalaena sp.
    Last Modified in 12/05/13
    04900059634


    Project views

    type number of views Individual items viewed (where applicable)
    Total project views253077
    Media views119913Media search (6829 views); M62634 (802 views); M62580 (765 views); M62596 (768 views); M62663 (753 views); M63827 (9 views); M63828 (6 views); M63829 (6 views); M63830 (8 views); M62597 (763 views); M62602 (904 views); M62631 (744 views); M62654 (898 views); M62636 (741 views); M65344 (8 views); M62598 (1011 views); M62681 (686 views); M63393 (13 views); M66841 (23 views); M66845 (15 views); M63470 (8 views); M65280 (9 views); M65352 (9 views); M63541 (13 views); M64264 (7 views); M62996 (297 views); M62661 (710 views); M62635 (821 views); M62711 (596 views); M62679 (758 views); M67361 (23 views); M67374 (25 views); M62665 (714 views); M62693 (643 views); M65686 (17 views); M67371 (17 views); M65762 (20 views); M66796 (15 views); M66284 (18 views); M66044 (18 views); M62701 (669 views); M62724 (659 views); M62673 (710 views); M62637 (926 views); M62737 (620 views); M62723 (633 views); M62685 (624 views); M62828 (294 views); M62775 (312 views); M62769 (296 views); M62718 (629 views); M62687 (684 views); M62730 (629 views); M62722 (657 views); M62706 (618 views); M62677 (738 views); M62708 (634 views); M62686 (677 views); M62727 (662 views); M62695 (672 views); M62678 (743 views); M62599 (737 views); M62803 (294 views); M62768 (308 views); M62773 (348 views); M62774 (288 views); M62776 (313 views); M62777 (316 views); M62778 (292 views); M62779 (316 views); M62780 (328 views); M62781 (313 views); M62782 (275 views); M62783 (334 views); M62784 (317 views); M62785 (325 views); M62786 (320 views); M62787 (305 views); M62788 (318 views); M62789 (310 views); M62790 (313 views); M62791 (322 views); M62792 (272 views); M62793 (274 views); M62794 (290 views); M62795 (319 views); M62796 (311 views); M62797 (291 views); M62798 (369 views); M62799 (313 views); M62800 (311 views); M62801 (331 views); M62802 (314 views); M62804 (282 views); M62805 (286 views); M62806 (345 views); M62807 (268 views); M62808 (316 views); M62809 (287 views); M62810 (304 views); M62811 (334 views); M62812 (302 views); M62813 (295 views); M62814 (283 views); M62815 (341 views); M62816 (297 views); M62817 (299 views); M62818 (347 views); M62819 (316 views); M62820 (309 views); M62821 (352 views); M62822 (315 views); M62823 (266 views); M62824 (305 views); M62825 (308 views); M62826 (276 views); M62827 (285 views); M62829 (322 views); M62830 (285 views); M62831 (279 views); M62832 (286 views); M62833 (325 views); M62834 (341 views); M62835 (415 views); M62836 (315 views); M62734 (679 views); M62652 (737 views); M62736 (673 views); M62700 (647 views); M62704 (700 views); M62739 (669 views); M62670 (729 views); M62671 (755 views); M62688 (685 views); M62600 (753 views); M62733 (674 views); M62715 (640 views); M62638 (857 views); M62747 (325 views); M62847 (301 views); M62848 (327 views); M62849 (315 views); M62850 (291 views); M62851 (297 views); M62852 (314 views); M62853 (332 views); M62854 (320 views); M62855 (310 views); M62680 (772 views); M62674 (730 views); M62707 (659 views); M62837 (317 views); M62838 (330 views); M62839 (307 views); M62840 (328 views); M62841 (317 views); M62842 (311 views); M62843 (310 views); M62844 (298 views); M62845 (332 views); M62846 (307 views); M62738 (659 views); M62731 (620 views); M62676 (725 views); M62689 (642 views); M62713 (634 views); M62684 (625 views); M62771 (315 views); M62772 (311 views); M62752 (297 views); M62709 (673 views); M62749 (316 views); M62926 (313 views); M62717 (633 views); M62748 (298 views); M62682 (636 views); M62760 (332 views); M62745 (323 views); M62712 (659 views); M62714 (632 views); M62698 (646 views); M62668 (705 views); M62735 (611 views); M62675 (780 views); M62694 (656 views); M62702 (670 views); M62729 (657 views); M62725 (715 views); M62728 (642 views); M62710 (617 views); M62763 (304 views); M62653 (886 views); M65283 (12 views); M62703 (635 views); M62726 (598 views); M62721 (625 views); M62633 (731 views); M62664 (811 views); M62696 (684 views); M62666 (721 views); M62705 (674 views); M62630 (914 views); M62699 (696 views); M62690 (642 views); M62691 (688 views); M62692 (620 views); M62697 (679 views); M62716 (667 views); M62719 (650 views); M62720 (685 views); M62732 (621 views); M62601 (916 views); M62632 (714 views); M62660 (727 views); M62662 (740 views); M62667 (748 views); M62669 (701 views); M62672 (764 views); M62683 (637 views); M62741 (302 views); M63725 (12 views); M62861 (336 views); M63596 (10 views); M62860 (285 views); M63704 (10 views); M63201 (7 views); M62754 (321 views); M62950 (300 views); M66293 (23 views); M63755 (6 views); M63787 (5 views); M65251 (7 views); M65232 (5 views); M65249 (6 views); M63074 (22 views); M66838 (16 views); M63863 (18 views); M62740 (313 views); M63182 (19 views); M65327 (12 views); M62743 (357 views); M62755 (284 views); M62757 (317 views); M62758 (296 views); M62765 (319 views); M62744 (325 views); M62759 (307 views); M62751 (282 views); M62859 (300 views); M62857 (271 views); M62858 (299 views); M62856 (290 views); M65292 (8 views); M62742 (327 views); M62746 (317 views); M62750 (310 views); M62753 (307 views); M62756 (295 views); M62761 (372 views); M62762 (359 views); M62764 (319 views); M62766 (321 views); M62767 (320 views); M62770 (287 views); M67981 (16 views); M65312 (7 views); M67368 (19 views); M65304 (10 views); M65230 (4 views); M63858 (6 views); M63777 (6 views); M63860 (11 views); M65277 (7 views); M65760 (19 views); M65306 (10 views); M63849 (5 views); M65315 (7 views); M63821 (9 views); M66046 (19 views); M63751 (7 views); M65346 (10 views); M65324 (6 views); M63601 (6 views); M68020 (16 views); M63857 (5 views); M63868 (4 views); M66048 (19 views); M66795 (20 views); M65239 (6 views); M67369 (22 views); M63710 (6 views); M65257 (4 views); M65233 (5 views); M65360 (9 views); M63584 (7 views); M66847 (32 views); M65333 (7 views); M65241 (5 views); M65351 (8 views); M63833 (8 views); M65353 (6 views); M63600 (8 views); M63758 (5 views); M65238 (5 views); M63659 (8 views); M63581 (5 views); M65339 (5 views); M65313 (5 views); M63867 (5 views); M65345 (6 views); M65331 (14 views); M65286 (13 views); M63414 (9 views); M66295 (17 views); M65302 (7 views); M63846 (8 views); M65341 (8 views); M68018 (19 views); M65314 (9 views); M65278 (6 views); M66843 (15 views); M65228 (5 views); M65264 (8 views); M63293 (14 views); M65311 (8 views); M66041 (24 views); M65708 (16 views); M66901 (14 views); M66290 (13 views); M65343 (9 views); M65757 (17 views); M65236 (5 views); M65247 (6 views); M63237 (7 views); M66888 (19 views); M66855 (18 views); M65710 (17 views); M67380 (17 views); M63788 (5 views); M63213 (8 views); M63741 (9 views); M67364 (19 views); M65297 (7 views); M63845 (13 views); M65290 (8 views); M63712 (10 views); M63217 (9 views); M65309 (8 views); M65688 (11 views); M65759 (19 views); M63209 (8 views); M65294 (11 views); M63856 (5 views); M65682 (18 views); M68019 (14 views); M63214 (12 views); M66829 (15 views); M65234 (7 views); M63692 (10 views); M65270 (7 views); M67366 (19 views); M65276 (8 views); M63590 (8 views); M63850 (5 views); M63246 (10 views); M63865 (8 views); M63702 (14 views); M66842 (17 views); M63768 (5 views); M65266 (10 views); M65359 (6 views); M63748 (10 views); M66291 (15 views); M63687 (23 views); M65267 (7 views); M63848 (5 views); M65329 (9 views); M66821 (23 views); M65347 (6 views); M65307 (8 views); M65298 (7 views); M63774 (8 views); M63729 (5 views); M67349 (24 views); M65293 (13 views); M63655 (8 views); M63855 (10 views); M65268 (7 views); M63843 (4 views); M65229 (5 views); M63732 (7 views); M65328 (9 views); M66047 (14 views); M66296 (20 views); M63737 (8 views); M65261 (7 views); M65356 (6 views); M65338 (10 views); M63765 (6 views); M63207 (4 views); M67375 (16 views); M65301 (8 views); M63598 (11 views); M65690 (19 views); M67377 (30 views); M65689 (25 views); M63836 (6 views); M89216 (16 views); M65322 (10 views); M65685 (13 views); M65284 (10 views); M65310 (7 views); M63716 (8 views); M65285 (12 views); M63752 (5 views); M66827 (10 views); M63754 (7 views); M65335 (6 views); M64057 (8 views); M63869 (7 views); M65273 (11 views); M63749 (6 views); M66899 (20 views); M63431 (8 views); M65243 (6 views); M67367 (21 views); M65252 (5 views); M65325 (9 views); M63718 (9 views); M63240 (12 views); M66846 (12 views); M66848 (17 views); M68011 (15 views); M66043 (20 views); M67381 (18 views); M63713 (10 views); M63772 (10 views); M63834 (5 views); M63433 (9 views); M65235 (5 views); M63840 (6 views); M65342 (8 views); M65349 (21 views); M65258 (11 views); M65253 (5 views); M65289 (6 views); M68017 (16 views); M65320 (7 views); M66822 (15 views); M63786 (4 views); M63241 (8 views); M63842 (4 views); M66854 (16 views); M63421 (7 views); M63853 (4 views); M63730 (6 views); M63723 (6 views); M63844 (4 views); M65334 (9 views); M67370 (15 views); M65681 (29 views); M65326 (5 views); M63362 (10 views); M67382 (16 views); M63733 (10 views); M63672 (7 views); M65362 (11 views); M63870 (6 views); M65246 (4 views); M65259 (8 views); M63841 (6 views); M63871 (7 views); M65250 (4 views); M65355 (9 views); M63759 (5 views); M63605 (10 views); M65245 (6 views); M63200 (10 views); M65321 (8 views); M64003 (6 views); M65262 (7 views); M63838 (4 views); M65265 (7 views); M65256 (3 views); M66283 (16 views); M65287 (13 views); M65354 (9 views); M66844 (19 views); M63839 (4 views); M65263 (8 views); M65237 (8 views); M65684 (17 views); M67360 (20 views); M63263 (3 views); M63803 (6 views); M63859 (5 views); M65242 (6 views); M65683 (18 views); M65300 (6 views); M63825 (5 views); M68010 (22 views); M65761 (17 views); M65336 (15 views); M68016 (20 views); M65244 (4 views); M65255 (4 views); M65337 (5 views); M65231 (4 views); M65271 (7 views); M66285 (14 views); M67342 (16 views); M65323 (7 views); M66287 (22 views); M65240 (3 views); M65350 (9 views); M65254 (4 views); M63674 (11 views); M65281 (8 views); M65319 (6 views); M67378 (18 views); M63703 (9 views); M63835 (4 views); M65303 (4 views); M66288 (16 views); M63587 (6 views); M66042 (22 views); M63959 (4 views); M63603 (9 views); M67986 (15 views); M67379 (16 views); M63194 (11 views); M65295 (9 views); M63823 (4 views); M65687 (12 views); M67352 (22 views); M66292 (14 views); M65291 (6 views); M63854 (12 views); M63215 (5 views); M65330 (7 views); M65299 (12 views); M67354 (27 views); M65318 (3 views); M63202 (7 views); M65272 (7 views); M63862 (4 views); M65348 (5 views); M65709 (24 views); M65296 (6 views); M66045 (14 views); M65269 (5 views); M66289 (12 views); M65711 (20 views); M63282 (15 views); M63773 (5 views); M65275 (7 views); M65274 (7 views); M66794 (17 views); M63822 (3 views); M65248 (4 views); M63861 (6 views); M65340 (6 views); M63832 (4 views); M63851 (5 views); M66898 (12 views); M65357 (4 views); M65316 (6 views); M63708 (6 views); M65305 (4 views); M65332 (9 views); M63831 (2 views); M65308 (7 views); M65288 (16 views); M63866 (5 views); M65260 (7 views); M66834 (19 views); M63747 (8 views); M63852 (3 views); M63406 (12 views); M63826 (4 views); M63864 (5 views); M63824 (3 views); M65317 (9 views); M66294 (22 views); M67376 (14 views); M63837 (4 views); M66286 (14 views); M66889 (16 views); M65361 (13 views); M63176 (11 views); M63147 (14 views); M63604 (10 views); M63739 (9 views); M63744 (9 views); M63273 (6 views); M63694 (7 views); M63283 (6 views); M63199 (5 views); M63727 (5 views); M63847 (7 views);
    Project overview5859
    Matrix views2832Matrix landing page (2399 views); supermatrix (433 views);
    Specimen list102107
    Taxon list6894
    Bibliography13604
    Documents list1868




    Project downloads

    type number of downloads Individual items downloaded (where applicable)
    Total downloads from project490
    Matrix downloads35supermatrix (35 downloads);
    Document downloads13Table S1 (1 download); Table S2 (2 downloads); Table S3 (4 downloads); Table S4 (2 downloads); Table S5 (1 download); Table S6 (1 download); Copyright information for exemplar media (2 downloads);
    Media downloads8M63827 (1 download); M63828 (1 download); M63829 (1 download); M63830 (1 download); M62597 (1 download); M62602 (1 download); M63200 (1 download); M63182 (1 download);
    Project downloads434